Murowanie komina. Jak zbudować tradycyjny komin z cegły?
Komin – dla dzieci jest on przejściem dla Świętego Mikołaja, zaś dla dorosłych nieodzownym elementem każdego domu. Aby jednak spełniał on swoją rolę, musi być wykonany zgodnie z obowiązującą sztuką budowlaną. Przeciekanie, pękanie lub wysokie ryzyko pożaru to tylko nieliczne problemy, jakie może przysporzyć nam źle wykonany komin. Dlatego już na etapie projektowania warto zadbać o to, aby był on solidny i wytrzymały.
Komin z cegły wewnętrzny i zewnętrzny
Tradycyjny komin z cegły może być wewnętrzny (czyli wbudowany w ściany nośne lub zupełnie niezwiązany z budynkiem) albo zewnętrzny (wykonany jako przylegająca do domu konstrukcja). O ile niegdyś budownictwo jednorodzinne opierało się w większości na wewnętrznych systemach, dziś coraz częściej decydujemy się właśnie na kominy przylegające, które dodatkowo dekorują dom i dodają im nieco rustykalnego wyglądu.
Budowanie komina z cegły wymaga dużej precyzji, doświadczenia oraz umiejętności. W związku ze znacznym wzrostem świadomości estetycznej, niezbędna jest również wizualizacja. Jeśli więc zależy nam na tym, aby komin oprócz swoich oczywistych funkcji pełnił również rolę elementu dekoracyjnego, warto zasięgnąć rady doświadczonego architekta. Wcześniejsze zaprojektowanie komina pozwala również stworzyć dokładny kosztorys prac budowlanych, dzięki czemu podczas murowania nie dojdzie do kumulowania się “nieprzewidzianych wydatków” lub zmian w koncepcji.
Wewnętrzne kominy z cegły o dużej masie mają zdolność tzw. akumulacji, a więc magazynowania ciepła, co wpływa na izolacyjność cieplną budynku. Nagrzana ściana sprawia, że wzrasta komfort termiczny w pomieszczeniach, które bezpośrednio przylegają do konstrukcji. Dodatkowo, może być on wbudowany w ściany nośne, tworząc tym samym podporę dla stropów, co zwiększa wytrzymałość budynku i w dużej mierze zapobiega powstawaniu pęknięć.
Z kolei zewnętrzne kominy są częstym wyborem w przypadku istniejących już domów. Czasami, z uwagi na wiek budynku lub chęć instalacji nowego źródła ogrzewania (np. kominka), stare konstrukcje nie spełniają wymogów bezpieczeństwa. Wtedy najłatwiejszym sposobem jest wybór budowli przylegającej. Dodatkowym atutem takiego rozwiązania są walory estetyczne, ponieważ cegła w połączeniu z gładką ścianą domu tworzy ciekawe i estetyczne rozwiązanie.
Budowa komina z cegły
Murowanie komina z cegły to przede wszystkim odpowiednie materiały. W zależności od rodzaju konstrukcji, przewód musi być odporny na działanie wysokiej temperatury oraz substancji, z jakimi będzie mieć kontakt.
Cegły na komin, z jakich wykonamy instalację, również mają ogromne znaczenie dla jej trwałości i żywotności. Polecane są tzw. cegły pełne ceramiczne, klasy 10 lub 15, które wyróżniają się niską nasiąkliwością oraz wysokim współczynnikiem wytrzymałości. Do “obudowania” zewnętrznej części komina, czyli tej, którą widzimy patrząc na komin, stosuje się z kolei zaimpregnowane lub szkliwione cegły klinkierowe.
Fundament
Pod przewodem kominowym konieczne jest wykonanie odpowiedniego fundamentu z cegły pełnej lub betonu zbrojonego. To, jaki musi mieć on wymiar, jest zależne od konstrukcji komina oraz nośności gruntu. Wykonanie “podstawy” jest często kluczem do uzyskania wytrzymałej budowli, dlatego należy zadbać, aby była ona zrealizowana wg obowiązujących standardów i sztuki budowlanej.
Przyjmuje się, że fundament powinien być wykonany głębiej niż poziom przemarzania gruntu. Wartość ta, w zależności od lokalizacji jest zmienna – dlatego zanim zaczniemy prace budowlane, należy dokonać odpowiednich pomiarów.
To, czy fundament naszego komina będzie posadowiony pośrednio lub bezpośrednio jest zależne od nośności gruntu, czyli wytrzymałości wierzchniej warstwy ziemi na określone obciążenia, którą określa się po przeprowadzeniu badań geotechnicznych.
W przypadku wysokiej wytrzymałości możemy położyć fundamenty bezpośrednio na gruncie. Natomiast gdy warstwa nośna jest zbyt niska, wówczas konieczne będzie zastosowanie tzw. studni lub pali żelbetowych (fundament pośredni).
Przewody kominowe
Najmniejszy przekrój przewodu kominowego, jaki jest dopuszczalny w przypadku budowy komina murowanego, wynosi 14×14 cm i średnicy 15 cm w przypadku kanałów kołowych. Jednak w momencie, gdy wysokość konstrukcji nie przekracza 5 metrów, wówczas wymiary te należy zwiększyć do 14×20 cm i 18 cm średnicy.
Należy również zadbać o to, aby wszystkie przewody (wentylacyjne, spalinowe oraz dymowe) zostały w taki sposób pogrupowane, aby ich ujścia znalazły się (sąsiadowały ze sobą) w jednym kominie. Dzięki temu unikniemy kilku wystających ponad płaszczyznę dachu elementów. Zaletą takiego rozwiązania jest również wzajemne nagrzewanie się przewodów, co ma duży wpływ na zwiększenie żywotności i efektywności instalacji.
Spoiny
Odpowiednie spoinowanie zapewnia konstrukcji szczelność, dzięki czemu nie dochodzi do wnikania wody w komin, a tym samym obniżenia jego trwałości. Woda, która dostaje się między szczeliny, zwłaszcza w momencie zamarzania i zwiększania swojej objętości, może spowodować pęknięcia oraz odpryśnięcia spoin.
Spoinowanie jest również mocno związane z ułożeniem cegieł, które powinny tworzyć tzw. wiązania wozówkowe. Polega to na tym, że pionowe spoiny są przesunięte względem siebie o pół cegły, co wizualnie można porównać do dziecięcych konstrukcji z klocków lego.
Cegły
Podczas murowania komina, cegły mają ogromne znaczenie. Zaleca się zastosowanie tzw. pełnych cegieł, ponieważ charakteryzują się one niższą nasiąkliwością, co gwarantuje dłuższą żywotność konstrukcji. Wykorzystanie popularnych dziurawek celem szukania oszczędności może szybko skończyć się koniecznością wykonania remontu komina. Wówczas należy liczyć się z dodatkowymi kosztami związanymi z rozbiórką wadliwej budowli.
Pamiętajmy, że warunki panujące na dachu są dużo bardziej intensywne niż te, które obserwujemy stojąc pod domem. Siła wiatru sprawia, że kropelki wody znajdujące się na kominie są “wciskane” w szpary i najdrobniejsze szczeliny. Dlatego zastosowanie pełnych cegieł jest konieczne, aby zminimalizować ryzyko przeciekania, które jest dość powszechne w przypadku zastosowania dziurawek.
Koszt wymurowania tradycyjnego komina z cegły
Koszt wymurowania komina jest zależny od wielu czynników, również od tych, na które nie mamy wpływu (np. nośność gruntu lub warstwa przemarzania), dlatego ostateczna cena jest określana na podstawie indywidualnych umów z fachowcem. Warto jednak pamiętać o gwarancji i ewentualnych zastrzeżeniach, np. dotyczących wymogu zastosowania cegieł pełnych. Na podstawie uśrednionych danych można jednak oszacować, że łączny koszt za komin murowany z cegły (8 mb) to około 3000 złotych.
Wybudowanie komina, który będzie cechował się długą żywotnością oraz wysoką jakością wiąże się z wykorzystaniem materiałów o najwyższej odporności. Brak dokładności oraz np. wybór złej cegły może skutkować obniżoną wytrzymałością na skrajne warunki atmosferyczne. To z kolei prowadzi do powolnego (lub szybkiego, w przypadku popełnienia wielu błędów) niszczenia, a w konsekwencji konieczności wykonywania kosztownych prac remontowych.