Wiosenne prace w ogrodzie, które trzeba wykonać przed sezonem
Ogród po zimie jest daleki od ideału. Musisz włożyć wiele energii w wiosenne prace w ogrodzie, by przywrócić go do stanu świetności. Marzec i kwiecień są więc najbardziej pracowitymi miesiącami dla każdego ogrodnika. To też czas wysiewu nasion i sadzenia roślin. Pamiętaj o przeprowadzeniu odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych i porządkowych – od tego, jak przygotujesz ogród, będzie zależał jego wygląd przez cały sezon.
Prace ogrodowe w marcu
Zdejmij zimowe osłony
Marzec to odpowiednia pora na przeprowadzenie wielu zabiegów w ogrodzie. Po pierwsze, zrób dokładny jego przegląd – sprawdź, jak przezimowały rośliny i co jest do zrobienia. Wiosenne prace w ogrodzie zacznij od zdjęcia z drzew i krzewów zimowych osłon. Najlepiej zrób to w dość ciepły, ale pochmurny dzień, ponieważ wówczas roślinom nie grożą gwałtowne skoki temperatury. Miej jednak na uwadze, że zbyt późne usunięcie np. geowłókniny, może przyspieszyć dojrzewanie pąków, co nie jest korzystne przy zmiennej wiosennej pogodzie.
Po ustąpieniu mrozów zdejmij także warstwę ochronną z miejsc obsadzonych roślinami cebulowymi. Usuń też otuliny z iglaków, hortensji, magnolii. Uważaj na róże – całkowicie odkrywamy je dopiero pod koniec miesiąca, gdy temperatura się ustabilizuje i nie będzie przymrozków.
Torf i korę możesz pozostawić na rabatach jako ściółkę, by ograniczyć rozwój chwastów i dłużej utrzymać wilgoć podłoża, zaś liście, słomę i gałęzie drzew iglastych przeznacz na kompost, by wzbogacić glebę. Po wszystkim oczyść byliny z zaschniętych liści i wytnij pozostawione na zimę przekwitłe kwiatostany.
Sekatory w dłoń
W ramach prac ogrodowych w marcu trzeba przyciąć większość drzew i krzewów. Będą miały one wówczas ładniejszy pokrój, a słońce dotrze do wszystkich gałęzi, dzięki czemu ładnie zakwitną i zaowocują. Pierwsze cięcia – jeszcze przed pojawieniem się liści – powinny odbyć się, gdy temperatura powietrza będzie dodatnia – jednak nie zwlekaj za długo, bo zbyt późne przycięcie może przynieść więcej szkody niż pożytku. Usuń gałęzie złamane, uschnięte, przemarznięte, chore czy takie, które rosną do środka korony.
Wykonaj też cięcia prześwietlające (usuwanie pędów rosnących zbyt gęsto i krzyżujących się) starszych drzew owocowych (jabłoni, śliw, grusz) oraz krzewów jagodowych (porzeczki, agrestu). Warto prześwietlać pigwowce, derenie, leszczyny, żylistki, kaliny, irgi, jaśminowce, krzewuszki, porzeczki ozdobne – po takim zabiegu są zdrowsze i obficiej kwitną. Dobrze jest też powycinać części nadziemnych bylin, aby zrobić miejsce nowym pędom, które już w marcu zaczną wychodzić z ziemi.
W drugiej połowie miesiąca przytnij drzewka posadzone jesienią, a w przypadku roślin kwitnących latem na pędach jednorocznych (między innymi hortensja bukietowa) – zetnij gałązki około 20 cm nad ziemią. Nie przycinaj zaś roślin kwitnących wiosną, jak na przykład forsycja.
Pamiętaj też, że w ramach wiosennych prac w ogrodzie musisz odpowiednio przyciąć żywopłot (boczne pędy tak, aby utrzymać planowany kształt, a szczytowe przyrosty skrócić), szczególnie jeśli został posadzony w poprzednim roku i teraz czeka na pierwsze cięcie. Wpłyniesz w ten sposób na jego uformowanie i dalszy rozwój. Do przycięcia żywopłotów oraz wysokich drzew, gdzie trzeba pracować na drabinie lub z sekatorem na wysięgniku, warto skorzystać z pomocy ogrodnika, który szybko i profesjonalnie zajmie się tym zadaniem.
Zbadaj odczyn gleby
Marzec jest najlepszym czasem na ustalenie odczynu gleby po zimie. Jest to koniecznie, by móc prawidłowo nawieźć ziemię. Możesz to zrobić za pomocą kwasomierza chemicznego (badaj wówczas glebę z niższych warstw) lub papierków lakmusowych przykładanych do ziemi. Wiedz, że wiele roślin nie znosi zakwaszonej gleby.
Zadbaj o trawnik
Już pod koniec marca rozpoczyna się okres wegetacji dla trawy, w związku z czym istotną pracą ogrodową na wiosnę jest uprzątnięcie trawnika, który szczególnie po zimie nie prezentuje się zbyt dobrze. Usuń grabiami śmieci, patyki, liście, suchą trawę i mech. Rób to ostrożnie, by nie odrywać namokniętej darni od podłoża. Przytnij trawę przy samej ziemi – pobudzi ją to do wzrostu, gdy tylko temperatura zacznie wzrastać. Zasyp też i wyrównaj kretowiska. Uzupełnij ubytki, siejąc nową trawę i przykrywając nasiona cienką warstwą ziemi. Cały trawnik musisz też obficie nawozić.
Dla lepszego pobudzenia trawy do wzrostu i napowietrzenia darni trawnik nakłuwa się widłami lub używa specjalnego wertykulatora. To jedne z koniecznych zabiegów, jakie trzeba przeprowadzić wczesną wiosną (oraz jesienią). Wertykulacja polega na nacinaniu darni ostrymi nożami, które usuwają filc (czyli zbitą warstwę darni) z trawnika. Efektem jest rozluźnienie podłoża, dzięki czemu powietrze, woda i składniki mineralne łatwiej docierają do systemu korzeniowego. Jeśli masz mały trawnik, zdecyduj się na ręczny wertykulator, jeśli jednak jego powierzchnia jest większa – postaw na sprzęt mechaniczny.
Następnie wykonaj walcowanie, by ponownie zbić darń w jednolitą powierzchnię. Walec z kolcami przyda się do aeracji, czyli napowietrzania gleby. Z powodzeniem możesz powierzyć te wiosenne prace ogrodnikowi.
Pamiętaj o opryskach
Istotnymi pracami ogrodowymi na wiosnę są niezbędne dla zdrowia roślin opryski – jeszcze przed pojawieniem się liści. Zbyt późne ich wykonanie pójdzie na marne i nie uda się już ochronić roślin przed chorobami. Nie należy też wykonywać ich w deszczowy dzień (opady zmyją cały oprysk z roślin). W tym przypadku również trzeba zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt – opryskiwacz ręczny, na ramię lub plecakowy.
Czas posadzić nowe rośliny
Marzec jest miesiącem wysiewu dużej części kwiatów jednorocznych i rozmnażania przez podział korzeni bylin kwitnących latem i jesienią (floksy, liliowce, rudbekie, kuklik, gęsiówka czy rozchodniki i ostróżki). W tym okresie sadzi się wiele gatunków drzew i krzewów – owocowych i ozdobnych.
Pierwsze dni to dobry czas wysiewu na rozsadę (w szklarni bądź w skrzynce trzymanej w ciepłych pomieszczeniach) między innymi szałwii, szarłatów, goździków, petunii, werbeny oraz sadzenia róż (jednak bez ich przycinania), mieczyków, begonii i dalii.
W połowie miesiąca zaleca się wysiewanie portulaki, lwiej paszczy, czubatki ubiorkolistnej i wilców, zaś pod koniec marca, gdy ziemia rozmarznie i się ogrzeje, możesz bezpośrednio do gruntu wysiewać już groszek pachnący, miłka letniego, gipsówkę letnią, mak ogrodowy, czarnuszkę damasceńską, smagliczkę gipsówkę letnią, chabry czy nagietek.
Jeśli chodzi o prace ogrodowe w marcu, to z drzew sadzi się morele i brzoskwinie oraz iglaki. Ten miesiąc to też dobry czas na rozmnażanie z sadzonek roślin takich jak na przykład koleusy, pelargonie, uczepy czy fuksje.
Kwitnącymi w marcu kwiatami są między innymi przebiśniegi, przylaszczki, krokusy, pierwiosnki, kaczeńce, zawilce gajowe, tulipany botaniczne oraz narcyzy, zaś krzewami – oczary, forsycje, wrzośce, leszczyny, wierzba iwa (bazie) i wawrzynek wilczełyko.
Prace ogrodowe w kwietniu
Ostatnia chwila na nawożenie
Kwiecień to czas intensywnych wiosennych prac w ogrodzie – porządków, sadzenia krzewów i bylin oraz pora wysiewu nasion wielu kwiatów i warzyw. Jeśli w marcu nie rozłożyłeś kompostu pod drzewami, krzewami i na grządkach, to możesz zrobić to jeszcze na początku kwietnia. Pamiętaj też o płytkim przekopaniu ziemi, tak by nie uszkodzić korzeni.
Cięcie po raz drugi
W tym miesiącu możesz przeprowadzić cięcie róż. Odmianom parkowym i pnącym usuń pędy najstarsze, suche i uszkodzone, natomiast odmianom wielokwiatowym, wielkokwiatowym i piennym skróć wszystkie pędy do długości 30-40 cm. Przytnij także krzewy kwitnące na tegorocznych pędach (np. budleję Dawida, pięciornik krzewiasty).
Rozmnażanie, siewy i nasadzenia
Jedną z ważniejszych prac ogrodowych w kwietniu jest zadbanie o pojawienie się nowych roślin. Na początku miesiąca możesz wysiać do inspektu portulakę wielokwiatową, astry letnie, kapustę ozdobą, a prosto do gruntu bardziej wytrzymałe na chłody rośliny jednoroczne – nasturcje, kosmosy, słoneczniki czy kocanki oraz pietruszkę, koper, kminek i kolendrę.
W połowie kwietnia odpowiednie do wysiania są godecje, maciejki, klarkie, a na rozsadniku w ogrodzie – aksamitki, cynie, suchołuski, szarłaty. W tym miesiącu sukcesywnie – co około 2 tygodnie – wysiewaj niewielkie partie rzodkiewki, rzeżuchy czy rukoli. Dzięki temu zapewnisz sobie w przyszłości ciągły zbiór warzyw.
Przez cały miesiąc możesz rozmnażać przez podział byliny kwitnące latem i jesienią, takie jak marcinki, bergonie, dzielżany, dzwonki, paprocie, rojniki czy zawciągi oraz krzewy porzeczek i agrestu przez ukorzenienie w ziemi odkładów. Starsze, rozrośnięte kępy podziel na mniejsze i posadź na nowo.
Najpóźniej w drugiej połowie kwietnia w ramach prac ogrodowych na wiosnę możesz sadzić drzewa lub krzewy owocowe – wówczas są większe szanse, że dobrze się przyjmą. Z powodzeniem mogą to być drzewa pestkowe – wiśnie, śliwy, morele. To także dobry miesiąc na sadzenie drzew i krzewów wiecznie zielonych oraz ostatni dzwonek dla ozdobnych drzewek i krzewów zrzucających liście oraz cebul mieczyków i krokosmii. Pora zająć się również bulwami begonii.
Jeśli zaś chodzi o krzewy róż, to sadzenie ich podczas prac ogrodowych w kwietniu jest najbardziej optymalne.
W kwietniu kwitną między innymi kwiaty takie jak krokusy, narcyzy, pierwiosnki, hiacynty, szachownice, tulipany, bratki, sasanki czy stokrotki, krzewy – forsycje, magnolie gwiaździste, pigwowiec czy złotolin oraz drzewa – wiśnia piłkowana i wiśnia różowa (pozostałe drzewa i krzewy owocowe kwitną na przełomie kwietnia i maja).