Jesienne przycinanie drzew i krzewów w ogrodzie

Zarówno pielęgnacja drzew, jak i przycinanie krzewów jesienią nie może odbywać się o dowolnej porze czy przy każdej pogodzie. Drzew i krzewów nie przycina się tylko w celach estetycznych. Cały proces wykonuje się między innymi po to, żeby zahamować wzrost rośliny, zapewnić lepsze zagęszczenie gałęzi, pozbyć się martwych pędów, a nawet, by chronić je przed rozwojem chorób. Co powinny obejmować takie prace w ogrodzie jesienią?

Przycinanie krzewów jesienią — rodzaje i zasady

Proces przycinania krzewów i drzew można podzielić na:

• Przycinanie sanitarne — w głównej mierze takie przycinanie polega na usuwaniu uszkodzonych pędów oraz chorych i suchych gałęzi, które mogłyby zagrażać konkretnemu drzewu lub innym roślinom w jego otoczeniu. Takie sanitarne przycinanie krzewów oraz drzew niweluje ryzyko rozwoju infekcji czy chorób roślin.
• Formowanie krzewów i drzew — w zależności od gatunku rośliny zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy ogrodnictwa nadają niektórym krzewom i drzewom estetyczne formy. Oprócz kwestii wizualnych taki proces ma także funkcję praktyczną: ogranicza zbędne i nadmiernie wystające pędy, które często konkurują z głębiej osadzonymi gałęziami o dostęp do światła.
• Przycinanie prześwietlające — nawiązując do poprzedniego punktu, takie przycinanie drzew jesienią pomaga rozluźniać ich koronę i dostarczać do wnętrza drzew więcej światła.
• Pielęgnacja korygująca — przycinanie starszych drzew lub krzewów, które wcześniej (na przykład w trakcie zeszłorocznego przycinania) zostały ukształtowane w nieprawidłowy sposób.
• Odmładzanie krzewów i drzew — do tego procesu zalicza się przede wszystkim działania, które mają na celu pobudzić nowe gałęzie do wzrostu. 

Przycinanie może również w znaczny sposób odciążyć system korzeniowy. Ze względu na wegetację i różne gatunki krzewów i drzew nie wszystkie rodzaje przycinania będzie można zastosować w jesiennych pracach ogrodowych. 

Ważna zasada: jesienią nie przycinamy iglaków i krzewów zimozielonych, ponieważ trzeba dać im czas na zabliźnienie się ran przed zimą. Jesienią możemy z kolei przeprowadzić zabiegi pielęgnacyjne dla drzewek owocowych oraz krzewów ozdobnych.

Jesienne przycinanie wykonuje się po zbiorze owoców, gdy rośliny szykują się do zimowego okresu.

Jesienne cięcie drzew owocowych

Wybrane krzewy i drzewa owocowe przycinamy najpóźniej w listopadzie. Drzewa owocowe, które można (a niekiedy trzeba) przycinać jesienią, to:

• Jabłoń: wykonuje się przycinanie prześwietlające, wycinając około 20% pędów i gałęzi. Koronę jabłoni przycina się jesienią na kształt wrzeciona, dzięki czemu latem nie będzie naginać się pod ciężarem owoców.
• Śliwa: przycinana w zależności od odmiany i terminu dojrzewania owoców. Podobnie jak jabłoń, koronę śliwy obcina się na kształt wrzeciona.
• Grusza: jesienią należy ograniczyć przycinanie gruszy wyłącznie do skrócenia końcówek pędów.
• Orzech włoski: w najprostszym wydaniu jesienne cięcie orzecha włoskiego wygląda tak, że ucina się uszkodzone lub gęste pędy oraz te rosnące pod zbyt ostrym kątem. 
• Leszczyna: jesienią na leszczynie można przeprowadzić cięcie odmładzające oraz sanitarne, usuwając wszystkie uszkodzone pędy, również te słabe i chore, jak i te, które się krzyżują. To właśnie roślina, którą można przyciąć najpóźniej w listopadzie.
• Malina: cięcie należy wykonać w okresie bez mrozów w październiku lub listopadzie. Sama technika i rodzaj cięcia powinny być uzależnione od odmiany malin.

Jesienne cięcie drzew owocowych należy wykonać:

1. Przy pomocy ostrego sekatora lub nożyc ogrodowych.
2. W ciepłe i suche dni, ale nie nasłonecznione.
3. Gdy temperatura powietrza wynosi więcej niż 5°C.
4. W odpowiednim stroju zawierającym m.in. rękawice ogrodowe i okulary ochronne.

Takie cięcie drzew i krzewów można wykonać samodzielnie lub wynajmując firmy bądź fachowców świadczących usługi ogrodnicze.

Przycinanie krzewów ozdobnych na jesień i zimę

Oprócz drzew owocowych jesienią można przycinać również krzewy ozdobne, takie jak:

• Hortensja ogrodowa: można przycinać ten krzew ozdobny jesienią z tego względu, że przed zimowaniem hortensja przechodzi w stan spoczynku. 
• Róże: w ramach całego procesu usuwa się martwe gałęzie i zwiędłe kwiaty. Co roku przy jesiennym odświeżeniu krzaków róży warto usunąć najstarsze pędy, żeby zrobić miejsce nowym.
• Lawenda: należy zdążyć z przycinaniem jeszcze przed przymrozkami, żeby nie uszkodzić całej rośliny.

Pozostałe prace w ogrodzie jesienią

Poza przycinaniem krzewów czy drzew w międzyczasie w ogrodzie należy zadbać również o regularne grabienie oraz sprzątanie liści. Zaniedbanie tej czynności może skutkować uszkodzeniem trawnika. Wciąż należy pamiętać również o usuwaniu chwastów. Jesienią należy także zadbać o odpowiednie podlewanie iglaków oraz krzewów zimozielonych. Ponadto wybrane gatunki roślin do końca listopada można jeszcze nawozić. Nie warto jednak używać nawozów azotowych, ponieważ przedłużają one wegetację roślin — te z kolei na czas zimowy powinny przejść w stan spoczynku.

Jesienne cięcie drzewek i krzewów — najważniejsze porady

Porady na to, dlaczego i jak przycinać drzewa i krzewy jesienią zebrane w pigułce:

• Przycinaj drzewa i krzewy najpóźniej w listopadzie.
• Wybierz suchy i ciepły dzień powyżej 5°C.
• Najlepiej przycinać drzewka i krzewy w pochmurny, ale niedeszczowy dzień.
• Sprawdź, czy gatunek i odmiana krzewu lub drzewa, które chcesz przyciąć, rzeczywiście może być cięte jesienią.
• Wybierz odpowiednią technikę cięcia w zależności od kondycji, zapotrzebowania i preferencji rośliny.
• Pamiętaj, że prawidłowe przycięcie krzewów i drzew wzmacnia zarówno gałęzie czy koronę, jak i system korzeniowy.
• Stosuj odzież i akcesoria ochronne.
• Do przycinania krzewów i drzew jesienią wybierz tylko sprawdzone narzędzia lub wynajmij fachowca.

Profesjonalny ogrodnik nie tylko pomoże w przycięciu krzewów i drzew jesienią, ale doradzi również inne rozwiązania w kwestii pielęgnacji przydomowych ogrodów. Podpowie, w jaki sposób przygotować wszystkie rośliny do zimy, by te przetrwały do wiosny i okresu wegetacji oraz rozkwitu.