przycinanie tui nożycami

Kiedy i jak przycinać tuje? [PORADNIK]

Przycinanie tui pomaga wyregulować kształt rośliny, uniknąć rozwoju chorób, ograniczyć jej wzrost lub wręcz przeciwnie – skutecznie pobudzić do rozwoju, rozkrzewienia i zagęszczenia. Proces podcinania żywotników jest uzależniony od odmiany oraz preferencji drzewa. Prezentujemy kompleksowy poradnik o tym, jak przycinać tuje. 

Po co przycinać tuje?

Żywotniki, powszechnie znane jako tuje, to jedne z najchętniej wykorzystywanych iglaków do aranżacji ogrodu. Rośliny ozdabiają często zieloną przestrzeń pojedynczo (soliter), w kompozycji z rabatami lub w nasadzeniu żywopłotowym. Wszystko zależy od wymagań i konkretnego zastosowania rośliny – ta, która estetycznie prezentuje się pojedynczo lub w żywopłocie nieformowanym, nie będzie wymagała cięcia, z kolei ta, która jest przeznaczona do żywopłotu strzyżonego, powinna być przycięta nawet kilka razy w sezonie. 

Wybrane gatunki tui warto podcinać w celu:

  • zagęszczenia gałązek,
  • utrzymania charakterystycznego pokroju,
  • ograniczenia wzrostu,
  • usunięcia uszkodzonych lub martwych pędów,
  • zahamowania rozwoju choroby.

Przycinanie tui zależne od gatunku i formy

Sposób i częstotliwość przycinania drzew różni się od siebie w zależności od gatunku. Niektóre tuje rosną wolno, zachowując przy tym estetyczny pokrój, przez co ich przycinanie nie jest konieczne. Z kolei inne odmiany wymagają regularnego cięcia.

Wyróżnia się dwa podstawowe pokroje tui:

  • kulisty – należą do nich odmiany: Globosa, Golden Globe, Danica;
  • kolumnowy – to odmiany: Smaragd, Brabant, Yelllow Ribbon, Holmstrup

Odmiany i sposoby przycinania tui

Każda odmiana ma swoje preferencje względem stanowiska, podlewania, nawożenia i przycinania. Konsultacje ze sprzedawcą w centrum ogrodniczym lub fachowym ogrodnikiem zajmującym się pielęgnacją zielonych przestrzeni pozwoli na poznanie dokładnych warunków uprawy roślin i określeniu, jak przycinać tuje, żeby były gęste, zdrowe i miały odpowiedni kształt.

Rodzaje cięć tui

  • Sanitarne – usuwanie uszkodzonych, chorych oraz suchych pędów, które stanowią potencjalne źródło infekcji i chorób rośliny.
  • Formujące – ograniczenie zbędnych, nadmiernie wystających lub konkurujących o dostęp do światła pędów. 
  • Prześwietlające – rozluźnienie korony w celu dostarczenia większej ilości światła do wnętrza drzewa. 
  • Odmładzające – usuwanie połamanych, suchych lub chorych gałęzi i pobudzenie rośliny do wzrostu nowych silnych gałęzi. 
  • Korygujące – przycinanie starych tui, które wcześniej zostały ukształtowane w nieprawidłowy sposób. 

Kiedy przycinamy tuje?

  1. Pierwsze cięcie – marzec/kwiecień
  2. Drugie cięcie – czerwiec
  3. Trzecie cięcie – lipiec/sierpień

Pierwsze cięcie przeprowadza się w okresie wiosennym, gdy tui nie zagrażają przymrozki. Drzewa podcinamy po roku od posadzenia. Ważne, żeby pierwsze cięcie wykonać jeszcze przed rozpoczęciem wegetacji. Pierwsze cięcie wykonuje się na tujach, których wysokość przekracza 1,5 metra. Drugie przycinanie żywotników odbywa się wtedy, gdy młode pędy osiągają już kilkanaście centymetrów. Ostatnie podcinanie tui należy wykonać najpóźniej w połowie sierpnia, żeby rany mogły się zagoić. 

zielona tuja w ogrodzie

Porady:

  • Młode tuje przycinamy na wiosnę przed rozpoczęciem wegetacji, a następnie latem (nie później niż w sierpniu).
  • Nigdy nie przycinamy tui późną jesienią, ponieważ należy zapewnić czas na zabliźnienie się ran przed okresem zimowym.

Harmonogram podcinania tui w zależności od odmiany

  • Golden Globe – kwiecień-czerwiec
  • Globosa – kwiecień-czerwiec
  • Danica – kwiecień-czerwiec
  • Smaragd – marzec-sierpień
  • Brabant – marzec-kwiecień
  • Yellow Ribbon – kwiecień-czerwiec

Jak przycinać tuje?

Bez względu na termin cięcia, konkretny gatunek drzewa i indywidualne preferencje, przy każdym cięciu obowiązują uniwersalne zasady:

  1. Warunki pogodowe – tuje należy przycinać w suchy i bezmroźny dzień. Warto unikać ich przycinania również w słoneczne i gorące dni.
  2. Dobór akcesoriów – pojedyncze tuje (solitery) lub drzewa rosnące w rabatach można przycinać sekatorem, natomiast żywopłot specjalnymi nożycami (ręcznymi, spalinowymi lub elektrycznymi).
  3. Przygotowanie narzędzi – przycinanie tui należy wykonać czystymi, zdezynfekowanymi i naostrzonymi narzędziami – po to, żeby nie ranić ani szarpać drzewa oraz uniknąć ryzyka przeniesienia chorób roślin.
  4. Właściwy strój – podczas przycinania starych i młodych tui należy nosić rękawice oraz strój zakrywający ramiona i nogi. Roślina wydziela toksyczną substancję – tujon, który jest trujący i może być niebezpieczny dla zdrowia i życia.

W trakcie pierwszego cięcia skraca się pędy o około ⅓ lub ½ długości. Usuwa się wówczas martwe gałązki. Podczas drugiego cięcia skracamy pędy o ⅔ długości. Ostatnie, trzecie cięcie, polega na skróceniu pędów tui tylko o 1-2 cm, dzięki czemu roślina będzie intensywnie krzewić. 

Jak przycinać tuje: samodzielnie czy z pomocą ogrodnika?

Samodzielna uprawa i przycinanie tui jest możliwa, jednak wymaga zdobywania wiedzy w zakresie pielęgnacji wybranej odmiany żywotnika. Należy zainwestować także w specjalistyczne narzędzia, które zarówno przed, jak i po procesie przycinania trzeba odpowiednio wyczyścić i zdezynfekować. Konieczne jest również zadbanie o bezpieczeństwo własne, mieszkańców i zwierząt w ogrodzie.

Powierzenie podcinania tui specjalistom wymaga większego nakładu finansowego, jednak pozwala oszczędzać czas i uniknąć ryzyka niewłaściwego przycięcia tui. Specjalista oceni stan drzewa, przeprowadzi prawidłowe cięcie i doradzi najlepsze rozwiązania względem dalszej pielęgnacji żywotnika. 

Podsumowując, samodzielne przycinanie tui będzie dobre dla osób, które mają chęci, czas i właściwe narzędzia do pielęgnacji drzewka. Ci, którym zależy na profesjonalnej realizacji i bezpieczeństwu rośliny, powinni  zainwestować w usługi specjalisty.

Warto zadbać o żywotniki i chronić je przed wystąpieniem chorób i działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz szkodników.  Tuje są charakterystycznymi i popularnymi w Polsce roślinami, które przy właściwej uprawie, pielęgnacji i podcinaniu, odwdzięczą się dobrą kondycją, pięknym wyglądem oraz intensywnym kolorem o każdej porze roku.