Zasady kompozycji roślinnych przy balkonach i tarasach

Zaczynając projektować przestrzeń na balkonach czy tarasach, warto zastanowić się nad tym, aby dobrać nie tylko rośliny, ale i również pojemniki. Dodatkowo należy pamiętać, że kompozycja będzie oglądana od strony mieszkańca, jak i od strony przechodnia.

Niezależnie od rodzaju elementu budowlanego (balkonu, tarasu) powinniśmy kierować się obowiązującymi zasadami, przede wszystkim: rodzajem i wielkością elementu przeznaczonego do zagospodarowania, usytuowaniem w stosunku do stron świata, wymaganiami roślin, potrzebami użytkownika, podstawowymi zasadami kompozycji przestrzennych, doborem barw, bezpieczeństwem, funkcjonalnością i zmiennością sezonową roślin.

Rodzaj i wielkość elementu przeznaczonego do zagospodarowania

Czynniki te wpływają na możliwości kompozycyjne, szczególnie w odniesieniu do wielkości i pokroju zastosowanych roślin. Parapet okienny stwarza najmniej korzystne warunki dekoracji. W tym wypadku warto zastosować doniczki bądź skrzynki z roślinami.

Duży balkon lub taras jak wiadomo daje większe możliwości. Przy dużej powierzchni możemy pokusić się o meble ogrodowe i zaaranżować miejsce do wypoczynku.

Usytuowanie w stosunku do stron świata

Jak wiadomo mamy cztery strony świata, tak i w ogrodnictwie wyróżnia się również cztery wystawy północną, południową, wschodnią i zachodnią. Różnią się ilością dochodzącego do nich światła i stopniami nagrzewania. Wystawy mało nasłonecznione są zimne i trudne do utrzymania roślinności. Wystawy ciepłe i mocno nasłonecznione mogą być obsadzane roślinami o dużych wymaganiach świetlnych. Najkorzystniejsze są wystawy o dużym lecz nie największym nasłonecznieniu, gdyż dają korzystne warunki do uprawy i do wypoczynku. Wystawa południowo – zachodnia może mieć warunki świetlne, charakterystyczne dla innej wystawy, jeśli występuje w niej zacienienie.

Rośliny, które warto zastosować przy w/w wystawach:

• dobrze znoszą zacienienie i nadają się na balkony i tarasy: barwinek pospolity, barwinek większy, begonia bulwiasta, bluszcz pospolity, chmiel japoński, klarkia wdzięczna, niecierpek nowogwinejski, niezapominajka leśna, powój trójbarwny, wilec purpurowy
• duże wymagania do ilości światła i odporność na zacienienie: aksamitka, begonia stale kwitnąca, fiołek ogrodowy, groszek pachnący, koleus, lobelia, maciejka, nagietek lekarski, nasturcja, pelargonia, petunia, surfinia, smagliczka nadmorska, winobluszcz, żeniszek ogrodowy.

Wymagania roślin

Dobierając gatunki musimy zapewnić im warunki zgodne z ich wymaganiami świetlnymi, jak i glebowymi. Na balkonach i tarasach oznacza to przede wszystkim o zapewnienie  podłoża o odpowiedniej żyzności, głębokości i drenażu.

Potrzeby użytkownika

Omawiane elementy architektoniczne mają zdecydowanie charakter prywatny do upodobań i potrzeb  użytkownika. Należy pamiętać, że tak jak z balkonu i tarasu rozpościera się widok, tak samo jest on widoczny z okolicy. Stanowi, więc element otaczającego krajobrazu. Dlatego poza własnymi upodobaniami, powinniśmy uwzględniać charakter i barwę elewacji budynku.

Podstawowe zasady kompozycji przestrzennych

Z punktu widzenia tych zasad, wielkość, pokrój i barwa roślin powinny być dopasowane do wielkości balkonu i tarasu. Ważne jest, aby przewidzieć z jakich stron będzie oglądana planowana kompozycja.

• Dobór barw polega na uwzględnieniu kolorów istniejących w postaci elewacji lub innego tła, na którym będą eksponowane rośliny. Nawiązując do tych elementów musimy odpowiednio dobrać barwy: samych roślin, jak ich kwiatów i ulistnienie oraz pojemników, w których będą posadzone. W zależności od pożądanego efektu możemy zestawiać  barwy stonowane lub kontrastujące ze sobą
• Bezpieczeństwo. Bardzo ważne jest zamocowanie wszelkich elementów dekoracyjnych, szczególnie na dużych wysokościach, jak również na parapetach czy ścianach budynku, balustradach. Bryły korzeniowe są ciężkie, dlatego nie możemy dopuścić do osunięcia się pojemników, gdyż może to spowodować zagrożenie dla osób przechodzących pod balkonem.
• Funkcjonalność. Warto przeanalizować jakie funkcje dla danego elementu przewidujemy. Jakie ograniczenia wynikają już z istniejących elementów w postaci okien, schodów, przejść, ustawionych mebli. Staranne przemyślenia kompozycji pozwolą uniknąć różnego rodzaju problemu z niewłaściwym umiejscowieniem roślin.
• Zmienność sezonowa roślin. Ze względu na ograniczone możliwości przetrwania przez rośliny okresu zimy na tarasach i balkonach, zaliczamy głównie gatunki sezonowe. Możemy stosować również małe krzewy i drzewa, ale należy pamiętać o zabezpieczaniu ich na zimę. Jeśli decydujemy się na inne grupy roślin, to warto wiedzieć, że trzeba traktować ich uprawę jako jednoroczną.

Projektując zagospodarowanie balkonu i tarasu należy pamiętać o tych kilku zasadach, gdyż bez nich efekt nie będzie oszałamiający. Nie trzeba tutaj ekspertów od projektowania i aranżacji wnętrz, wystarczy pomysł i kilka przemyśleń czy na pewno to się uda.

Autorką tekstu jest Luiza, pasjonatka ogrodu, która prowadzi bloga skrzacikwogrodzie.pl