Jak przygotować ściany do malowania? Poradnik

Malowanie ścian jest stosunkowo szybkim i prostym sposobem na odświeżenie mieszkania. Odpowiednio dobrana barwa może podkreślić charakter aranżacji, optycznie powiększyć przestrzeń, wprowadzić harmonię i wrażenie ładu lub pozytywnie wpłynąć na nasze samopoczucie. Jednak, aby uzyskać “efekt wow” oraz uniknąć najczęstszych błędów, należy wcześniej odpowiednio przygotować ściany do kontaktu z farbą. W jaki sposób?

5 najważniejszych zasad malowania ścian

Zakup farby, pędzla i taśmy nie wystarczy, aby stać się bohaterem domu, dla którego żadna ściana nie jest straszna. Wbrew pozorom, malowanie jest nieco bardziej skomplikowanym procesem, który wymaga odpowiedniego przygotowania.

Aby uniknąć łuszczenia się farby, szybkiego blaknięcia koloru, widocznych śladów pędzla lub prześwitów (zwłaszcza w przypadku nakładania jaśniejszej barwy na ciemną ścianę), warto zapoznać się z 5 głównymi zasadami dotyczącymi przygotowania ściany do malowania.

Zasada 1.: zapoznanie się ze ścianą

Choć brzmi to co najmniej dziwnie, dokładne rozpoznanie struktury ściany pozwoli nam dobrać odpowiedni rodzaj farby oraz zaplanować kolejne etapy prac. Nie każda powierzchnia jest idealnie gładka w dotyku i odbija równomiernie światło. Zdarza się, że widoczne są różnego rodzaju nierówności, wybrzuszenia lub pęknięcia, które raczej nie należą do walorów wizualnych. Jeśli przyjrzymy się ścianie z bliska oraz przesuniemy po niej dłonią, zauważymy i poczujemy rodzaj jej wykończenia. Wyszlifowana ściana, na której wcześniej został położony grunt, jest gładka w dotyku. W przypadku, gdy prace zakończyły się na etapie szpachlowania, wyczujemy lekko chropowatą strukturę przypominającą surowy beton z wyraźnie zaznaczonymi nierównościami, czyli lekkimi zaciekami oraz rysami.

Zasada 2.: wyczyszczenie i umycie ściany

Wydawać by się mogło, że ściany się nie kurzą. Są w końcu pionowe i po dotknięciu ich nie zauważamy na dłoniach brudnej mgiełki, jak to bywa w przypadku półek lub szafek. Nic bardziej mylnego. Na ścianach znajduje się wiele drobinek, które tworzą niewidzialną powłokę. Warstwa kurzu sprawia, że przyczepność ściany się zmniejsza, co może prowadzić do łuszczenia się farby lub jej nierównomiernego pokrycia. Mycie ściany przed malowaniem za pomocą wody z dodatkiem detergentu jest szczególnie polecane w przypadku powierzchni, na których znajduje się już stara farba oraz w przypadku kuchni, gdzie osadza się tłuszcz.

Mycie pozwoli nam również stwierdzić, czy konieczne będzie gruntowanie ściany. Jeśli po kontakcie z wodą, na ściereczce zostanie ślad starej farby, będziemy zmuszeni użyć gruntu malarskiego.

Zasada 3.: zakup materiałów i narzędzi malarskich

Nie tylko pędzel jest potrzebny, aby pomalować ścianę jak profesjonalista. Aby uniknąć przestoju w pracy, nieestetycznych łączeń oraz niepotrzebnych zniszczeń, warto zaopatrzyć się w:

• taśmy – te jaśniejsze mają słabszy klej, ciemniejsze zaś mocniejszy;
• różnego rodzaju pędzelki do trudno dostępnych miejsc;
• wałki – kątowe oraz zwykłe zgodne z zaleceniami producenta farby;
• folię malarską do zabezpieczania mebli, podłogi lub parapetów;
• kuwetę malarską o szerokości zgodnej z wałkiem;
• papier ścierny.

W zależności od stanu ściany, może być konieczne zastosowanie również szpachelki (do szpachlowania ubytków), mieszadła (w przypadku dużej ilości farby) lub skrobaka. Pamiętajmy również, że dobór materiałów i narzędzi malarskich jest mocno zależny od rodzaju wybranej farby. Na puszcze znajdują się informacje dotyczące zalecanego wałka (z krótkim lub długim włosiem) oraz określonego rodzaju poszycia – naturalnego bądź syntetycznego.

Zasada 4.: dobór odpowiedniej farby

Rozpoznanie ściany i jej struktury może nam pomóc w doborze odpowiedniej farby. Na rynku znajduje się wiele rodzajów farb, które różnią się od siebie wykończeniem (mat lub połysk), strukturą, trwałością, elastycznością, odpornością na ścieranie oraz dodatkowymi właściwościami (np. zdolnością pochłaniania formaldehydów zawartych w powietrzu). Jeśli nasza ściana jest daleka od ideału i jej ewentualna naprawa będzie wymagać bardzo dużych nakładów finansowych, możemy spróbować dostosować farbę do jej powierzchni. W przypadku bardzo chropowatych powierzchni wybierzmy więc wersje strukturalne, które pozwalają uzyskać ciekawe efekty, np. surowego betonu lub baranka.

Zasada 5.: malowanie bez przerw

Najczęstszą przyczyną powstawania nieestetycznych smug jest robienie przerw podczas malowania. Pierwsze pociągnięcie wałkiem po ścianie sprawia, że nie możemy już sobie pozwolić na jakiekolwiek, nawet kilkuminutowe, przestoje. Z tego właśnie powodu poleca się wcześniejsze zabezpieczenie mebli i podłogi, wykręcenie gniazdek elektrycznych, zdjęcie obrazów, itp. Jeśli podczas malowania będziemy przerywać pracę, aby np. powycierać zachlapany parapet, wówczas farba nie będzie równomiernie schnąć, co oddali nas od efektu jednolitej i estetycznej ściany.

Gruntowanie i szpachlowanie ściany – kiedy jest konieczne?

Gruntowanie ściany według producentów farb jest koniecznością, ponieważ zmniejsza chłonność powierzchni (nie odciąga wody zawartej w farbie) oraz jej pylenie. Ponadto, może się okazać nieocenione, jeśli chcemy malować jaśniejszą farbą, dzięki czemu zminimalizujemy ryzyko ciemnych lub pstrokatych prześwitów. Należy jednak pamiętać, że zagruntowana ściana musi być sucha, dlatego w przypadku świeżych tynków musimy poczekać, aż odparuje z nich wilgoć.

Jeśli posiadamy ścianę gipsowo-włóknową, najprawdopodobniej nie będzie konieczne pokrywanie jej gruntem. Można również z tego zrezygnować, gdy powierzchnia jest już pokryta farbą.

TIP: Aby sprawdzić, czy ściana jest chłonna, wystarczy użyć spryskiwacza z wodą. Jeśli krople będą spływać po powierzchni – gruntowanie nie będzie konieczne. W przypadku, gdy ciecz zostanie “wciągnięta”, wówczas nie należy rozpoczynać malowania bez nałożenia gruntu.

Szpachlowanie ściany jest konieczne, gdy na jej powierzchni są widoczne pęknięcia, obicia lub ubytki, które są nieestetyczne i mogą doprowadzić do łuszczenia się farby. Aby wypełnić uszczerbki, w pierwszej kolejności należy je oczyścić, czyli usunąć wszystko to, co odpada i się łuszczy, a następnie zagruntować i odczekać, aż całość wyschnie (zwykle trwa to kilka godzin lub jeden dzień).

Kolejnym krokiem jest zastosowanie masy szpachlowej gipsowej lub cementowej (w przypadku dużych i głębszych powierzchni), którą należy bardzo dokładnie i starannie zaaplikować w miejsce uszczerbienia, aby uniknąć powstania pustych pęcherzy powietrznych. W przypadku drobnych powierzchni (rys lub niewielkich wgłębień), możemy zastosować naprawczą masę akrylową.

Nawet gdy nie ma widocznych pęknięć, zawsze warto sprawdzić stan ściany zanim przejdziemy do jej malowania. W tym celu można delikatnie opukać ją młotkiem. Charakterystyczny pusty dźwięk oznacza, że tynk stracił przyczepność i należy go skuć, aby położyć nowy.