Wybór formy działalności gospodarczej. JDG czy spółka?
Przy zakładaniu firmy przedsiębiorca podejmuje decyzję o tym, czy funkcjonować na rynku będzie jako jednoosobowa działalność gospodarcza czy jako spółka. Czym charakteryzują się poszczególne formy i co warto o nich wiedzieć?
Odpowiedni wybór formy prowadzenia swojej firmy, to jeden z najistotniejszych kroków, który wykonać trzeba w trakcie rejestracji działalności. Od tego będą w przyszłości uzależnione m.in. kwestie podatkowe, koszty prowadzenia biznesu, a także proces podejmowania decyzji i ponoszenia za nie odpowiedzialności.
Na jakie formy prowadzenia działalności gospodarczej możemy się zdecydować?
- Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG)
- Spółka cywilna
- Spółka osobowa (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna)
- Spółka kapitałowa (z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna)
Poniżej krótkie omówienie wybranych form działalności gospodarczej z uwzględnieniem tych najczęściej wybieranych przez przedsiębiorców.
Jednoosobowa działalność gospodarcza
To najpopularniejsza forma prowadzenia działalności gospodarczej. Dla wielu przedsiębiorców w branży usługowej, którzy prowadzą samodzielnie swoje firmy będzie prawdopodobnie najlepszym wyborem. Jest to najprostszy sposób na założenie i start swojego biznesu. Nie wymaga kapitału zakładowego i rejestruje się ją szybko poprzez formularz na stronie CEIDG. W sprawach podatkowych, przedsiębiorca ma do możliwość rozliczania się na zasadach ogólnych, według stawki liniowej lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Dla jednoosobowych działalności gospodarczych dostępnych jest szereg ulg podatkowych czy dotacji ze środków unijnych, z których mogą korzystać.
Spółka cywilna
Spółka cywilna to forma działalności gospodarczej, która regulowana jest przez przepisy Kodeksu Cywilnego. Wynika z tego bardzo istotny fakt, że w przeciwieństwie do innych spółek nie jest samodzielnym podmiotem w obrocie gospodarczym. Oznacza to, że rozliczamy się w tym przypadku, opierając się na podatku dochodowym od osób fizycznych. Spółkę cywilną założyć może minimum dwóch wspólników. Każdy wspólnik wnosi swój wkład finansowy, jednak za zobowiązania odpowiadają solidarnie. W przypadku ewentualnych długów, wierzyciel może żądać spłaty zobowiązania z prywatnych majątków wspólników. Zakres obowiązków dotyczących reprezentacji spółki czy podejmowania decyzji reguluje umowa pomiędzy wspólnikami.
Spółka jawna
Jest to podstawowy typ spółki osobowej, gdzie wspólnicy zakładają spółkę w formie pisemnej, aktu notarialnego bądź przez Internet (system S24). Każdy ze wspólników wnosi swój wkład, tworząc wspólny kapitał. Spółka jest odrębnym uczestnikiem obrotu gospodarczego, natomiast nie posiada osobowości prawnej. Jest bardzo zbliżona do spółki cywilnej z tą różnicą, że w jej przypadku stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych.
Spółka partnerska
Spółkę partnerską mogą założyć jedynie osoby fizyczne, które są przedstawicielami tzw. wolnych zawodów. Należą do nich np. adwokaci, lekarze, radcy prawni czy architekci. Za zaciągnięte zobowiązania związane z wykonywaniem wolnego zawodu odpowiadają solidarnie, uwzględniając cały swój majątek. Każdy partner może reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa mówi inaczej.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Najpopularniejszą formą spółki kapitałowej jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Założyć może jeden bądź więcej podmiotów – osoba fizyczna, prawna bądź jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną (za wyjątkiem innej jednoosobowej spółki z o.o.). Umowa między wspólnikami sporządzona jest w formie aktu notarialnego. Żaden z współwłaścicieli nie odpowiada za jej zobowiązania. Wynika to z faktu, że spółka z o.o. ma swój własny majątek, a egzekucji z niego potencjalny wierzyciel może dokonać tylko do wysokości kapitału zakładowego. Prowadzeniem spółki zajmuje się prezes, powoływany przez zarząd. Osoba piastująca to stanowisko (w przeciwieństwie to współwłaścicieli) może zostać pociągnięta do odpowiedzialności za zaciągnięte długi.
Czym kierować się przy wyborze formy działalności gospodarczej?
Wybierając formę działalności gospodarczej warto wziąć pod uwagę kilka kryteriów. Należy odpowiedzieć na pytanie, czy firma będzie prowadzona samodzielnie czy ze wspólnikami, która forma będzie z perspektywy nowej firmy najbardziej efektywna podatkowo, jakie będą jej comiesięczne koszty, a także wziąć pod uwagę ewentualne ryzyko związane z prowadzeniem danej działalności.
Artykuł został przygotowany we współpracy z Santander Bank Polska.
