Notariusz

Notariusz, nazywany jeszcze niekiedy rejentem, to zawód zaufania publicznego, czyli posiadający szczególne znaczenie z punktu widzenia życia społecznego i interesu publicznego. Oznacza to, że notariusz działa nie tylko w celu osiągnięcia zysku, ale również ochrony praw oraz interesów wszystkich osób, które mogą odczuć skutki danej czynności notarialnej. W trakcie wykonywania swoich obowiązków jest bezstronny i działa w zgodzie z literą obowiązującego prawa.

Notariusz powoływany jest przez Ministra Sprawiedliwości na wniosek zainteresowanego i posiada upoważnienie do wykonywania czynności notarialnych, czyli m.in. aktów notarialnych. Do kancelarii notarialnej udajemy się zwykle wtedy, gdy potrzebny jest nam dokument poświadczony podpisem i pieczęcią notariusza. Należą do nich m.in.: intercyza, testament czy umowa sprzedaży nieruchomości.

Kiedy potrzebny jest akt notarialny?

Akt notarialny to dokument urzędowy. Sporządza się go w sytuacji, gdy wymaga tego określona czynność prawna lub sami wyrazimy taką wolę. W tym drugim przypadku stanowi formę zabezpieczenia własnych interesów.

Akt notarialny zawiera dane osób i podmiotów będących stronami w sprawie, imię i nazwisko notariusza oraz adres kancelarii notarialnej, datę i miejsce sporządzenia dokumentu, oświadczenie mówiące o tym, że akt został odczytany, przyjęty i zrozumiany, podpisy wszystkich stron, osób będących przy podpisywaniu aktu oraz notariusza, a także pieczątkę z godłem państwowym.

Do kancelarii notarialnej udajemy się najczęściej, kiedy potrzebujemy aktów notarialnych potwierdzających:

• Zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości;
• Przekazanie darowizny w formie pieniężnej bądź nieruchomości (domu, mieszkania czy działki itd.);
• Zrzeczenie się prawa do nieruchomości;
• Spisanie intercyzy;
• Zawarcie umowy podziału wspólnego majątku po rozwodzie;
• Spisanie testamentu z gwarancją jego wykonania po śmierci;
• Przyjęcie bądź odrzucenie testamentu;
• Przekazanie pełnomocnictwa;
• Własnoręczność podpisu.

Inne kompetencje notariusza

Oczywiście sporządzanie aktów to nie jedyne, co wchodzi w zakres kompetencji notariusza. Zajmuje się on również spisywaniem protokołów z walnych zgromadzeń wspólników spółki, akcjonariuszy, zarządu, rady nadzorczej, członków organizacji czy stowarzyszeń.

Notariusz współpracuje z tłumaczami przysięgłymi, sporządza odpisy i wyciągi z dokumentów oraz protesty weksli i czeków. W biurze notarialnym możemy również przechowywać w depozycie pisma mające znamiona dokumentu publicznego, pieniądze oraz papiery wartościowe.

Co warto zabrać ze sobą do kancelarii notarialnej?

Podstawowym dokumentem, jaki musimy zabrać ze sobą, udając się na spotkanie z notariuszem, jest dowód osobisty. Bez niego nic nie uda nam się załatwić w biurze notarialnym. Reszta dokumentów zależy już od natury sprawy, z jaką udaliśmy się do rejenta.

W przypadku sprzedaży nieruchomości będzie to m.in.: akt własności, numer lub odpis z księgi wieczystej, informacje o wysokości i formach zapłaty czy oświadczenie o udzieleniu kredytu bankowego (o ile nieruchomość jest w ten sposób finansowana). Chcąc spisać intercyzę niezbędny będzie odpis aktu zawarcia małżeństwa, a w przypadku postępowania spadkowego - akt zgonu.

Cennik notariusza, czyli taksa notarialna

Cennik notariusza określa tzw. taksa notarialna. Jest to ustalona maksymalna kwota, jaką notariusz może od nas zażądać za udokumentowanie określonej czynności. Jej wysokość określa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.

Maksymalna wysokość opłaty za usługi notariusza zależy od wartości przedmiotu danej czynności notarialnej:

• do 3 000 zł - opłata w wysokości 100 zł;
• powyżej 3 000 zł do 10 000 zł - opłata w wysokości 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
• powyżej 10 000 zł do 30 000 zł - opłata w wysokości 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
• powyżej 30 000 zł do 60 000 zł - opłata w wysokości 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
• powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł - opłata w wysokości 1 010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
• powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł - opłata w wysokości 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
• powyżej 2 000 000 zł - opłata w wysokości 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.

W przypadku niektórych aktów notarialnych obowiązują pomniejszone stawki do 1/2, 1/4, a nawet 1/10 maksymalnej kwoty. W związku z tym za np. spisanie testamentu zapłacimy 50 zł, intercyzę 400 zł, a pełnomocnictwo 30 zł lub 100 zł, jeśli dotyczy kilku różnych czynności. Do wszystkich powyższych stawek należy doliczyć podatek VAT.